Om op de bovenstaande vraagstelling te antwoorden moeten we rekening houden met tal van factoren. Eén van de belangrijkste factoren om rekening mee te houden is het aantal kilometers die je per jaar aflegt én of je kan genieten van en fiscaal voordeel. En met dat laatste bedoelen we uiteraard: gaat het om een bedrijfswagen of een wagen voor privé gebruik? Om je een idee te geven, in 2021 reden 22.669 mensen met een nieuwe elektrische wagen, waarvan 90% een bedrijfswagen was. Reden? De overheid stimuleert bedrijven met fiscale kortingen om over te schakelen naar een groener, elektrisch wagenpark. Wagens met een gewone verbrandingsmotor kunnen fiscaal niet meer ingebracht worden en zijn dus aan de huidige prijzen ook minder interessant geworden voor bedrijven. Ben je dus een eigenaar van een KMO, zelfstandige of een wagenparkbeheerder, dan is het al snel een uitgemaakte zaak.

Schoner, stiller en klimaatbewust

Wil je als particulier een nieuwe wagen aankopen dan is het een ingewikkelder verhaal. Naast het kostenplaatje te vergelijken tussen een elektrische wagen of een wagen met verbrandingsmotor spelen uiteraard ook de waarden mee waar je als particulier voor staat. Het aankopen van een EV (100% elektrisch) , een HEV (mix van elektrisch en conventionele energie of hybride zonder op te laden) of een PHEV (Plug-in hybride die je kan opladen) zorgt ervoor dat je minder of geen CO² uitstoot en dus ‘groener’ gaat rijden. Als dit een belangrijk punt voor jou is, dan speelt deze waarde absoluut mee in je beslissing.

Factoren die het kostenplaatje bepalen

Ben je als particulier vooral bezig met het kostenplaatje en wens je een duurzame maar vooral betaalbare wagen, dan hou je best rekening met de factoren die daaraan verbonden zijn :

  • De aankoopprijs van de wagen
  • Het verbruik / afgelegd aantal kilometers per jaar
  • De jaarlijkse kosten
  • De autobanden
  • De restwaarde (indien je van plan bent om de wagen na 4-5 jaar door te verkopen)

Aankoopprijs

Het is vandaag zeker zo dat de aankoopprijs van een elektrische wagen de voornaamste reden is waarom particulieren afzien van een aankoop. De goedkoopste elektrische gezinswagen kost al gauw 30.000 euro rekening houdend met een beperkt rijbereik. Wens je een wagen met een degelijk rijbereik (450 km of meer) dan kom je al gauw uit op een vanaf-prijs rond de 40 à 45.000 euro. Dan is het dus belangrijk om te kijken of die investering voor jou loont in functie van de andere factoren.

Nu, op dit moment koopt 1 belg op 10 reeds een elektrische wagen, maar weldra zal dit stijgen naar 1 op 5. Dit houdt in dat in de nabije toekomst (laat ons zeggen binnen 5 jaar ongeveer) de restwaarde van een wagen met een klassieke verbrandingsmotor zal dalen. Als je dus van plan bent om na een 5-tal jaren je wagen op de tweedehandsmarkt aan te bieden is dit wel iets om ook rekening mee te houden.

Total Cost of Ownership

Waarom is het voor bedrijven vaak een groter voordeel om voor elektrische wagens te kiezen?

Wel, naast het fiscale voordeel, wordt bij bedrijven de totale gebruikskost berekend ofwel ook de TCO genoemd (Total Cost of Ownership). Bij die berekening wordt naast het belastingsvoordeel rekening gehouden met de energiekosten en de onderhoudskosten. Er bestaan online calculatoren waarbij je dit kan berekenen per type voertuig. Daaruit blijkt dat de de totale kost vaak voordeliger uitkomt bij elektrische auto’s. Maar is dit ook zo voor jou als particulier?

 Meer info over TCO

Laten we de voordelen en nadelen voor een particulier eens op een rijtje zetten ...

Vaste en variabele kosten

Niet vergeten : de jaarlijkse vaste/variabele kosten verbonden aan je auto

Hou ook rekening met de kosten voor jouw verzekering, onderhoud, wegenbelasting en pechverhelping. Waarbij de wegenbelasting en onderhoud beduidend goedkoper zijn voor elektrische auto's.

Kosten stroom elektrische auto

Het opladen van een elektrische auto kan op verschillende manieren en plekken: thuis of op het werk opladen, opladen aan een openbare laadpaal en snelladen. De gemiddelde prijs per kWh verschilt dus per oplaadpunt en locatie. Snelladen is hier uiteraard de duurste optie. Aanbieders van snelladen hanteren prijzen tussen de € 0,65 en € 0,90 per kWh.

De energiekost om 100 kilometer af te leggen, varieert gemiddeld van zo'n  €3,5/100 km tot circa €15/100 km, met een gemiddelde van €7,5/100 km.

Voordelen

Wagen met gewone fossiele verbrandingsmotor (diesel, benzine, CNG)

  • Goedkoper in aankoop
  • Groot rijbereik
  • Makkelijk en snel bijtanken (groot aanbod tankstations)
  • Lichter gewicht van de wagen, minder slijtage op banden (niet alle type wagens!)

Hybride wagen met fossiele brandstof (HEV) 🔋

  • Goedkoper in aankoop
  • Groot rijbereik
  • Makkelijk en snel bijtanken (groot aanbod tankstations)
  • Optimaal vermogen vs. iets minder verbruik

Plug-in hybride (PHEV) 🔋🔋

  • Groot rijbereik
  • Makkelijk en snel bijtanken (groot aanbod tankstations) + thuisladen
  • Tussen de 25-80km actieradius in elektrische modus

100% elektrisch (EV) 🔋🔋🔋🔋

  • Lager rijbereik (350-600km)
  • Makkelijk bijtanken (groot aanbod tankstations) + thuisladen
  • Geen CO² uitstoot
  • Onderhoudskosten goedkoper
  • Hoger vermogen

Nadelen

Wagen met gewone fossiele verbrandingsmotor (diesel, benzine, CNG)

  • Fossiele brandstoffen worden duurder
  • CO²-uitstoot
  • Restwaarde
  • Hogere onderhoudskosten

Hybride wagen met fossiele brandstof (HEV) 🔋

  • Fossiele brandstoffen worden duurder
  • CO²-uitstoot
  • Restwaarde
  • Hogere onderhoudskosten

Plug-in hybride (PHEV) 🔋🔋

  • Duurder in aankoop
  • Fossiele brandstoffen worden duurder
  • CO²-uitstoot
  • Hogere onderhoudskosten
  • Lage actieradius op elektrische aandrijving

100% elektrisch (EV) 🔋🔋🔋🔋

  • Duurder in aankoop
  • Iets lager rijbereik (350-600km)
  • Minder laadstations dan tankstations
  • Opladen duurt langer dan tanken

Laadpalen en onderhoudskosten

Het valt op dat de onderhoudskosten een belangrijke rol spelen in deze vergelijking en dat elektrisch laden nog niet volledig ingeburgerd is. Oké, er zijn op dit moment minder of te weinig laadpalen voor elektrische wagens. Maar laadpunten zijn aan een serieuze opmars bezig : publieke parkings voorzien ganse parkeerstroken met laadpunten, in de stad vinden we ze meer en meer terug, alsook bij tankstations zal deze evolutie volgen. 

Onderhoudskosten helft goedkoper

Wat maakt dat een onderhoud bij een elektrische wagen nu goedkoper is dan bij een benzinewagen? Wel, een elektrische wagen heeft minder bewegende mechanische onderdelen waardoor deze ook minder onderhevig zijn aan slijtage. Zo heb je ten eerste al geen versnellingsbak, geen brandstofpomp, geen olie, geen distributieriemen, geen luchtfiltering en geen uitlaat. Daarnaast heb je minder slijtage op de remmen omdat een elektrische wagen een regeneratief remsysteem heeft en dus bespaar je zo'n 50% op de levensduur van je remmen. En ten derde, er vloeien heel wat minder vloeistoffen door je wagen zoals bij een traditionele brandstofmotor. Het enige wat je af en toe moet bijvullen bij een elektrische wagen is de koelvloeistof, remvloeistof en ruitenwisservloeistof.

Zijn autobanden voor een elektrische wagen duurder?

Menig sceptisch particulier zal ook de bandenkosten in vraag stellen (en terecht), want elektrische wagens zouden doorgaans méér gewicht meetorsen op de baan. Uiteraard gaat die vergelijking niet steeds op, sommige automerken hebben niet-elektrische voertuigen in hun aanbod zitten die vergelijkbaar zijn qua gewicht van een elektrische wagen, dus dan gaat de stelling uiteraard niet op.

Maar het is wel correct te stellen dat elektrische wagens anno 2023 over het algemeen zwaarder wegen en dus ook een invloed hebben op de slijtage van de banden. (losgekoppeld van de rijstijl van de bestuurder welteverstaan). Nu, door het feit dat het gewicht van de batterij gelijkmatig verdeeld is, wordt ook de slijtage van de banden gelijkmatiger verspreid. 

In de toekomst zullen er ook meer en meer lichtere en kleinere elektrische wagens op de markt komen, waarbij deze méérkost niet meer van tel zal zijn. Daarnaast bereikt een elektrische motor sneller zijn volle vermogen dan een brandstofauto als je zijn pedaal indrukt, wat zorgt voor een sportieve rijervaring en mede daardoor ook voor extra druk op de banden. (vandaar dat de rijstijl ook héél belangrijk is)

Wat met het opladen van een elektrische wagen? 

Is elektrisch laden nu echt goedkoper dan de fossiele klassieke brandstoffen?

Laat ons eerlijk zijn, fossiele brandstoffen worden duurder, maar groene energie wordt er ook niet bepaald goedkoper op. Hoe die prijzen zullen evolueren is een beetje speculeren, maar de meeste voorspellingen hellen over in het voordeel van de elektrische variant van autorijden. Bovendien is het nu voordeliger en duurzamer om elektrisch te rijden.

Hoeveel energiekosten bespaar je per jaar met een elektrische wagen?

Indien we rekening houden met een gemiddeld aantal afgelegde kilometers per jaar van 12.000 km. Dan besparen we zo’n 400 tot 800 euro per jaar indien we elektrisch rijden (naargelang we openbaar of thuis opladen). Hoe groter jouw aantal afgelegde kilometers per jaar, hoe meer je bespaart op je verbruik.

Beschik je ook nog eens over zonnepanelen? Dan profiteer je dus van de gratis energie van de zon, mits rekening te houden met de afschrijving van de investering die daarvoor hebt moeten doen. Bovendien kost een laadpaal, incl. plaatsing ook al gauw tussen de 1000 en 3000 euro. Vaak gebeurt het dat er bij bepaalde acties van sommige automerken bij aankoop van een wagen een gratis laadpaal wordt geïnstalleerd. Acties waarvan je vandaag nog kan profiteren, maar volgend jaar misschien niet meer.

 Tips om de actieradius te vergroten

Besluit en advies

Het is dus effectief ingewikkeld : het is allesbehalve simpel om de globale vergelijkende rekening te maken. Jouw beslissing zal dus vooral afhangen van jouw eigenste ecologisch bewustzijn en investeringsbereidheid. Als we kijken naar de aankoopprijs van een elektrische auto  ten opzichte van een brandstof auto, kunnen we stellen dat de aankoop van en brandstof auto goedkoper is. Anderzijds betaal je voor een elektrische auto tot 2025 géén wegenbelasting en kom je in aanmerking voor fiscale subsidies. Qua energieverbruik wint uiteraard de elektrische auto. Daarbij komt dat je met een elektrische auto schoner, stiller en klimaatbewust rijdt.

Op vlak van energiekosten kan je dus ook het beste kiezen om thuis te laden (zeker als je zonnepanelen op je dak hebt liggen). Qua onderhoudskosten kunnen we stellen dat je ongeveer de helft minder onderhoudskosten zal hebben bij een elektrische wagen in vergelijking met een brandstofwagen, maar anderzijds betaal je dan ook weer iets meer voor je autobanden.

Ons advies

Maak een weloverwogen keuze op basis van jouw persoonlijke voorkeur en situatie, rekening houdend met de bovengenoemde factoren. Bepaal welke voor- en nadelen voor jou van kritisch belang zijn, maar bovenal, pas je rijstijl aan, want pas dan kan je echt een verschil maken. Rij verstandig en ga je toch voor elektrisch dan kunnen we je hier alvast enkele tips meegeven die ook daar het verschil kunnen maken in verbruik.